Die Invloed van Primitivisme op Ekspressionisme

Die wonder van ekspressionisme was dat kunstenaars baie sterk begin rondkyk het na alle kunsvorms wat ekspressie kon weergee. Die soeke was nie bekend in vorige eeue nie, toe die opleiding streng klassiek was en ‘n student geskilder het wat hy sien, sonder verwringing. (immer die beste basis vir kuns, alhoewel mens later kan eksperimenteer) Ek het die volgende bronne isoleer waar kunstenaars soos Die Fauves, Picasso en die Duitse Ekspressioniste, onder andere, na primitivisme begin kyk het vir inspirasie.

1. AFRIKA KUNS 

Picasso vrou en Wes Afrika masker

                                                                 This 19th-century Fang mask is similar in style to what Picasso 

      encountered in Paris just prior to Les Demoiselles d'Avignon.

Afrika Kuns staan bo-aan die lys. Soos wat die Trocadero gevul wat met Afrika maskers, het kunstenaars soos Picasso die skerp geagiteerde lyne begin waarneem, en die sterk emosie wat agter Afrika kuns skuil begin vertolk. Picasso, Matisse en baie ander kunstenaars het ook self sulke maskers aangeskaf om in hulle ateljees te hang. 

1. 2. DIE PRIMITIEWE (natuurlike) LEEFWYSE 

    Om na eilande en eksotiese plekke te gaan, was deel van die bekoring van primitivisme. Gauguin se lewe was ‘n goeie voorbeeld hiervan want soos hy selfs die leefwyse van die Polinisiese eilande aangeneem het, het hy wonderlike temas vir sy kuns bekom. Later het van die kunstenaars soos Kirchner, Smidt-Rotluff en Pechstein en ander lede van Die Brücke op uitstappies elke somer na die mere van St Moritzburg gegaan en ‘n boheemse leefwyse gelei. Hier het hulle nudisme beoefen en so natuurlik moontlik gelewe en hulle kuns geskep. Dit was in lyn met ‘n kultus van nudisme wat in Duitsland aan die ontwikkel was. Waarin lê die waarde van so ‘n leefstyl? Die lesse wat daaruit geleer was, was dat mens nie soos in die Westerse wêreld ‘n “front” hoef op te hou nie. Hulle leefwyse daar was ‘n vorm van kritiek op kapitalisme en al die voorskrifte van die Europese lewe. En ja, pragtige kuns het daaruit gevloei wat nie sonder die primitiewe leefwyse sou gebeur het nie! In hulle werke gebruik hulle oordrewe kleure, bv geel-oranje liggame om met blou-groen water te kontrasteer en tonele wat aan 'n paradyslike bestaan herinner.

                                                         Karl Schmidt-Rottluff 1884–1976

Title

Two Women

Zwei Frauen

Date1912

MediumOil paint on canvas

DimensionsSupport: 765 x 845 mm
frame: 912 x 950 x 64 mm

Collection

Tate

Pechstein: The Killing of the Banquet Roast

   3. PRIMITIEF-NAIëWE KUNS

Meester van sy eie kraal was  Henri Rousseau. Hy het geen akedemiese opleiding gehad nie, maar net geskilder uit sy eie verbeelding. Dis besonders watter dekoratiewe vorms en lynwerk, uitstekende tonale waarde en diep gevoel van misterie hy geskep het. Rousseau was gerespekteer deur die kunstenaars van sy tyd!  Sy vreemde woorde aan Picasso word goed onthou!

"You and I," said Henri Rousseau, sincerely addressing his host Pablo Picasso, "are the two most important artists of the age - you in the Egyptian style, and I in the modern one."

The Snake Charmer by Henri Rousseau

4. KINDERKUNS

Met die belangstelling in die psigo-analise word daar in die twintigste eeu met nuwe oë na kinderkuns gekyk. Die digter Baudilaire beskryf genialiteit as  die “willekeurige herwinning van kindwees” In kinderkuns het die naiëwe weergawe van die buitelyn of basiese vorm ook dikwels die vermoë om innerlike waarhede te ontbloot. Die kind beplan dit nie en bereik dus onkorrupte ekspressie. Kinders skep direk uit hulle eie ervaring en sonder idealisering. Ekspressionistiese kunstenaars probeer soos kinders die vermoë ontwikkel om met ‘n ongekompliseerde tegniek enorme krag uit te straal. Ingekrabbelde agtergronde, onvoltooid- of oorvoltooidheid, die onmiddelikheid wat verkry word deur te skilder sonder voorbereiding, en die ontbreking van chiaroscuro word vir die kunstenaars van die twintigste eeu waardevolle elemente tot ekspressie. In PIENK UIE 1906 toon Matisse ‘n doelbewuste onbeholpenheid  Om notisie te neem van kinderkuns was so belangrik vir die ontwikkeling van  20ste eeuse Ekspressionisme. Ons lees die spoor van kinderkuns in die speelsheid van Picasso, die soek na vorm by Rouault, die onskuld en skoon kleure van Marc, die agiterende, soms woedende vorms van Nolde, die amper outomatiese leef in die werk in van Pollock, en die onvermengde kleure van baie 20ste eeuse kunstenaars.

   5. IMAGES d’EPINAL

Images d’ Epinal was n tipe volkskuns sinoniem met die Franse : dit was afdrukke,  etse en rowwe houtafdrukke in hulle naiëwe uitvoering was ook met die hand ingekleur. Die temas was meesal patrioties of moralisties van aard byvoorbeeld fabels, geskiedenis van Napoleon, ensovoorts. Dit was tipiese populêre “kitsch” en het in baie huise gehang, ‘n ekwiwalent van Middeleeuse houtsneewerk.  Die blote feit dat kunstenaars daarvan notisie geneem het, was ‘n moderne neiging. Binne etlike jare het koerante, buskaartjies, teaterprogramme en goedkoop linoleum ook  as inspirasie vir kunstenaars begin dien. Die belang hiervan lê daarin dat historiese taferele en Griekse legendes plek gemaak het vir waarneming van die eie tyd.

 Die alledaagse lewe wemel van idees vir ekspressionisme! Daarby gee dit later ook ‘n goeie beeld van die kunstenaar se tyd waarin hy lewe, weer.

Die blote feit dat kunstenaars daarvan notisie geneem het, asook van alle vorms van primitivisme, was ‘n moderne neiging. Dit staan by alle ander invloede as 'n fondasie vir ekspressionisme!